De louteringen van de kredietcrisis

Intussen zijn we weer een week verder en is het Nederlandse deel van Fortis inclusief ABN AMRO eigendom van de staat geworden. Wie dat 3 weken geleden had voorspeld, was acuut opgenomen in een psychiatrische inrichting. Inmiddels kunnen we een paar dingen vaststellen:

- mensen, die moeiteloos "gokten" met aandelen om te proberen binnen hele korte tijd rijk te worden, beginnen nu ook al te roepen, dat de Staat maar garant moet staan: als het ze goed gaat, moet de Staat vooral "ver weg" blijven (zeker in fiscaal opzicht), maar bij tegenslag mag de belastingbetaler bijspringen;
- de hele kredietcrisis is hoe je het ook wendt of keert het directe gevolg van een ongebreidelde en ongekende hebzucht: het "snel rijk" willen worden (liefst door achter de laptop een paar dagen met aandelen of opties te schuiven)is bij veel mensen ambitie nr 1 geworden. En de enkelingen, die inderdaad snel rijk werden, noemden dat later "gevolg van hard werken". Dat het spel van beleggen, short selling etc uiteindelijk onderdeel was geworden van een enorm piramidespel hadden waarschijnlijk maar weinig mensen door;
- vooral in de VS leefden hele bevolkingsgroepen boven hun stand: enorme overkreditering, huizenwaarden die voor een belangrijk deel uit "lucht" bestonden, onzorgvuldige kredietbeoordeling, waanzinnige bonussen voor bankenmanagers etc. Tegelijkertijd hangt 1 op de 5 Amerikanen min of meer aan het "gas", want is niet verzekerd tegen ziektekosten. Intussen nam de belastingdruk exponentieel toe als gevolg van de (onnodige-) oorlog in Irak;
- omdat Europese banken, beleggingsfondsen en pensioenfondsen ook in Amerikaanse "lucht" belegden, merken ook wij nu de gevolgen
- met de eerlijke spaarders, die de dupe zijn van banken, die niet meer kunnen betalen, heb ik best medelijden. Met de mensen, die een paar maanden terug nog overstapten naar een vage bank in IJsland, heb ik minder medelijden. Who the hell is Iceland? Of toch teveel vertrouwen gehad in het "garantiekaartje" van DNB? Helaas was Wout niet zo attent om bijtijds te roepen, dat het toch niet zo goed zat met Icesave.

Het heeft ons collectief ontbroken aan kritisch vermogen, aan nuchterheid. Iedereen had kunnen bedenken, dat "rijk worden" niet voorbehouden is aan iedereen, maar slechts aan enkelen. Iedereen kon weten, dat banken slechts 8% van het ingelegde kapitaal als "zekerheidje" dienen achter te houden en met de rest konden "spelen". Hoezo zekerheidje?
Teveel mensen dachten snel rijk te kunnen worden. Geen wonder als je vaststelt hoeveel mensen "slapende" rijker werden als gevolg van de stijgende huizenwaarden. Geen wonder als je vaststelt hoe veel mensen verdiend hebben aan de dagelijkse (!)handel in aandelen.
Misschien werkt de kredietcrisis ook wel louterend. Misschien zetten we onze hebzucht wel een paar tandjes lager. Misschien besluiten we wel om het toezicht op de banken veel en veel scherper te maken. Misschien maken we nu eindelijk echt een eind aan die waanzinnige bonussen. Misschien herwaarderen we wel de eigenlijke dienstverlening door bedrijven. Misschien ontdekken we de klant weer!
Misschien besluiten we wel om de "echte" aandeelhouder weer in te voeren. Dat kan lukken als we gelijktijdig besluiten om te verbieden, dat een gekocht aandeel binnen 3 jaar weer verkocht mag worden!